Kaardenbol

Kaardenbol
Grote Kaardenbol KLinkenbergerplas 18 juli 2016

Van: Jelle van Dijk
zondag 13 oktober 2024

Kaardenbol

De Grote Kaardenbol is een forse plant die op allerlei ‘ruige’ terreinen zoals braakliggende bouw- en bedrijventerreinen te vinden is. Deze plant dankt zijn naam aan het vroegere gebruik in de wolindustrie. Om van een schapenvacht tot draden te komen, zijn allerlei bewerkingen van de wol noodzakelijk. Eén daarvan is het ‘kaarden’ waarbij strengen wol ‘gekamd’ worden. Daarvoor werden vroeger de zaaddozen van de kaardenbol gebruikt. Speciaal voor deze toepassing in de huisindustrie werden de zaaddozen van de Weverskaarde gebruikt, favoriet vanwege de stijve naalden met een weerhaakje. Toen de bewerking van de wol meer bedrijfsmatig werd aangepakt werd de ‘kaardenborstel’ vervangen door een borstel met ijzeren puntjes, die op zijn beurt weer verdween door de constructie van een met de hand of machinaal aangedreven machine waarbij de wolstrengen tussen twee met ijzeren puntjes beklede rollen werd geleid.

Bij de Stichting Leidse Deken (Papegaaibolwerk 18, Leiden) is te zien hoe het proces van schapenvacht tot Leidse deken verliep. Daarbij is behalve een kaardenmachine ook een ‘kaardenkam’ met de zaaddozen van kaardenbollen te zien.

Bij een bezoek aan de werkplaats (toegang gratis) in oktober is in de aangrenzende tentoonstellingsruimte (ook gratis) een fraaie collectie dekens van ontwerper Henk van Reek te zien.

Groet, Jelle 

een ‘kaardenkam’ met de zaaddozen van kaardenbollen