Excursie Coepelduynen

Excursie Coepelduynen

zaterdag 9 maart 2024

Groep met Jelle van Dijk
Vanaf de Boerhaaveweg liepen we naar het eerste hekje dat nog tot 15 maart door iedereen gepasseerd mag worden. Daar splitste de groep zich in twee kleinere groepjes. Mijn groepje koos een route langs de oostelijke rand van het gebied. Al snel vielen de plakkaten van het Groot Leermos op, een algemene soort in kalkrijke duinen. Tot de algemene mossen van de Coepelduynen behoren ook Gesnaveld Klauwtjesmos, Groot Laddermos, Smaragdmos en Groot Duinsterretje.

Eén van de deelnemers ontdekte een flinke pluk Zomersneeuw, een korstmos dat bij zon de witte onderzijde laat zien en bij somber en regenachtig weer de groene bovenkant toont. Een zelfde verschijnsel is te zien bij het Muizenoortje, een kleine gele composiet, dat bij zonneschijn ook de blaadjes omkeert om uitdroging zoveel mogelijk te beperken.

Aangekomen op het hoge duin achter de Berghstichting zagen we richting Katwijk de groene noordhellingen en richting Noordijk aan Zee de stuivende duinen met dichte pollen Duinaveruit. Bij de twee Taxus-struiken konden we mooi zien hoe de wind deze coniferen ‘geschoren’ heeft.

Tussen het mos zagen we enkele mooie rozetjes van het Kandelaartje. Opvallend waren de bolvormige ‘ballen’ van het Stekend Loogkruid. Deze plant groeit veel langs de rand van het stuifzand achter de ESTEC. Als de plant is uitgebloeid, blijven de wortels in de grond, maar het bovengrondse deel wordt losgelaten en kan door de wind honderden meters verder geblazen worden waarbij de zaadjes over een groot gebied worden uitgestrooid.

Het verste punt van de wandeling was het duin achter de ESTEC met uitzicht op de Guytendel. Deze vroegere duinakker van de Katwijkse familie Guyt werd voor het laatst in 1964 gebruikt. In 1994 maakte Staatsbosbeheer er een mooie duinvallei van waar in de loop der jaren allerlei soorten orchideeën zich vestigden. Nu stond de gehele vallei onder water.

Na het zeldzame Buizerdmos bewonderd te hebben liepen we naar het wandelpad dat langs het fietspad terug naar Noordwijk voert. Via dit pad bereikten we weer het startpunt aan de Boerhaaveweg.

Behalve de Meerkoeten in de Guytendel noteerden we nog andere vogels: Havik, Buizerd, Boomleeuwerik, Roodborsttapuit, Blauwe Reiger, Aalscholver, Grauwe Gans, Graspieper en Heggenmus.

Groep met Frank-Peter Scheenstra
Vooraf had ik mijn bedenkingen: is een excursie in de winter naar de Zuidduinen van Noordwijk wel aantrekkelijk. Er is weinig in bloei en alles is grauw en grijs, dacht ik. Maar wat een verassing te mogen ontdekken hoe prachtig de grote verschillen tussen de noord- en zuidhellingen zijn in het afwisselende licht van zon en wolken. Door de relatief grote hoogteverschillen heb je mooie uitzichten op de weidse zandverstuivingen in contrast met de, nu vooral met mos, dicht begroeide noordzijden van de duinen. Het geheel werd overgoten door de vele zingende Boomleeuweriken en baltsvluchten van de Graspiepers. Verschillende deelnemers gaven ook aan aangenaam verrast te zijn.

Aan het begin van onze wandeling linksom zagen we enkele bloeiende Kleine veldkersen en Vroegelingen. Onder de struiken van de Duindoorns in winterrust veel groene blaadjes van de Winterpostelein. Qua zoogdieren waarnemingen van de ree, een muis, sporen van de vos en de Europese haas, wat ik wel opmerkelijk vind, maar anderen hadden ze wel meer in de duinen gezien.

Over de hoogste top en langs de steile wand aan de kant van de voormalige van den Bergstichting weer terug. Aan deze zijde is het landschap weer heel anders met her en der Oostenrijkse dennen, Meidoornstruiken en algemene voorjaarszangers. Beneden de genoemde Taxus: bloeiende Mahonie en enkele Kerspruimen volop in bloei. De zomersneeuw deed zijn naam eer aan in het zonnetje, dat continu was gaan schijnen.

Vlak bij het hekje had Anja nog wat water over om over een plak Groot duinsterretje te gieten, waarna het zich volzoog en weer opzwol tot groene en herkenbare sterretjes. Op zoek naar afgekloven rozetten van teunisbloemen kwamen we weer bij het klaphekje aan waar je na 15 maart niet meer doorheen mag.

Aanvullend aan de waarnemingen van de groep van Jelle: Zwarte kraai, Torenvalk, Ekster, Pimpelmees, Gaai, Merel, Winterkoning.
Boek over de Coepelduynen: https://webshop.duinbehoud.nl/product/coepelduynen-op-de-kaart/

Foto’s: Hans Cornet, Jelle van Dijk en Frank-Peter Scheenstra